اذان صبح و اوقات شرعی به افق تهران
اوقات شرعی به عنوان بخشی از روز، برای افرادی با باورهای مذهبی از اهمیت خاصی برخوردار است. این ساعتهای مشخص شده توسط دین در شبانهروز، برای انجام فرایض دینی خاص است. در دین اسلام، مهمترین اوقات شرعی اذان صبح، ظهر، مغرب و ایام مربوط به ماه رمضان است
ار آنجا که انجام فرایض دینی بدون اطلاع از اوقات شرعی امکانپذیر نیست، بهتر است از یک ابزار قابل اعتماد و دقیق استفاده کنیم. به دلیل آنکه معیار ساعات شرعی موقعیت خورشید در آسمان است، با بررسیهای چشمی هم میتوان ساعات شرعی را حدس زد. با این وجود، این گزینه در مواقع بسیاری دقت لازم را ندارد؛ مخصوصا در مواردی مانند اذان صبح
وبسایت مرکزش ابزار اوقات شرعی را برای اطلاع دقیق از این ساعات طراحی کرده است. کافیست شهر خود را انتخاب کنید تا ساعات شرعی مربوط به روز جاری را در آن ملاحظه کنید. اگر در رابطه با نحوه تعیین اوقات شرقی کنجکاو هستید، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید
نحوه تعیین ساعات شرعی
در مقدمه اشاره کردیم که اساس مشخص کردن اوقات شرعی در دین اسلام با مشاهده موقعیت خورشید در آسمان انجام میشود. به این صورت که فرد ناظر ابتدا موقعیت خورشید در آسمان را بررسی، و سپس براساس اصول فقهی ساعات شرعی را به افق منطقهای که در آن ساکن است را مشخص میکند.
برای مثال، هنگامی که خورشید بیشترین ارتفاع را در آسمان یک منطقه دارد، ظهر شرعی است. البته از آنجا که امروزه همه ما نمیتوانیم این کار را انجام دهیم، میتوانیم به سادگی از ابزارهای دقیق و آنلاینی که در فضای وب موجود هستند، استفاده کنیم. در ادامه نگاه دقیقتری میکنیم به اوقات شرعی و چگونگی آنها:
به نقل از ویکی پدیا فارسی: “انجام اعمال دینی (مناسک) در زمانهای دقیقی از شبانه روز برای دینداران گونهای یکپارچهسازی رفتاری در پرستش خداوند نزد ایشان است که آورنده آن دین از سوی خدا به صورت قانون گذاشتهاست. اگر عمل دینی در بیرون از زمان مقرر انجام شود ارزش دینی کمتری دارد و تنبلی در انجام آن جایز نیست و ترک آن (گاه) گناه محسوب میشود. البته پس از گذشت زمان مقرر، دیندار میتواند آن رفتار را برای خشنودی خدا؛ در کمترین زمان ممکن، انجام دهد.
دین دار در تمام لحظات، خود را در برابر خداوند دیده و انجام بعضی از اعمال در زمانهای مقرر، تلنگری برای عدم غفلت از یاد خدا میباشد.”
اذان صبح و طلوع صبح
اذان صبح یکی از اوقات شرعی مهم است که تشخصیص آن معمولا از سایر اوقات دشوارتر است. اذان صبح، یا پدیده فجر صادق، زمانی اتفاق میافتد که اولین پرتوهای نور صبحگاهی وارد جو زمین و در مشرق پخش میشوند. همانطور که حدس میزنید، زمان دقیق ورود این پرتوها را نمیتوان با چشم غیرمسلح مشاهده کرد؛ زیرا این پدیده زمانی اتفاق میافتد که خورشید زیر خط افق است.
اما براساس محاسبات، زمان این پدیده هنگامی است که ارتفاع خورشید حدود 17 تا 19 درجه زیر خط افق باشد. بنابراین به کمک این ارتفاع زاویه ساعتی خورشید محاسبه، و با تعدیل زمان وقت دقیق اذان صبح مشخص میشود. اوقات شرعی اعلامشده از طرف موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، براساس زاویه 17.7 درجه زیر خط افق محاسبه میشود. زمان اذان صبح در ماه رمضان هم اهمیت زیادی برای روزهداران دارد.
هنگتم صحبت از اوقات شرعی و اذان صبح، از طلوع صبح نیز یاد میشود. طلوع صبح زمانی اتفاق میافتد که قرص خورشید با خط افق مماس شود. البته به دلیل شکست نور، خورشید همیشه بالاتر از موقعی اصلیاش دیده میشود. مقدار این شکست هم برابر است به 34 دقیقه قوسی (هر درجه معادل 60 دقیقه قوسی است).
اذان ظهر و غروب خورشید
باقی اوقات شرعی را راحتتر از اذان صبح میتوان مشخص کرد. برای مثال، اذان ظهر هنگامی است که خورشید به بالاترین ارتفاع خود از افق برسد. باید توجه کنیم که تعیین این مورد به طول جغرافیایی ناظر وابسته است. بنابراین، یکی از دلایل اصلی تفاوت زمان اذان ظهر، اختلاف طول جغرافیایی شهرهاست. در واقع هر 15 درجه طول جغرافیایی میتواند اذان ظهر را یک ساعت جابجا کند.
غروب خورشید هم هنگامی اتفاق میافتد که خورشید با خط افق مماس شود. یعنی زمانی که مرکز قرص خورشید 50 دقیقه قوسی زیر خط افق فرد ناظر قرار میگیرد، غروب رخ داده است.
اذان مغرب و نیمهشب شرعی
پس از اینکه غروب خورشید اتفاق افتاد، پرتوهای خورشیدی که در جو ماندهاند، با تشکیل سایه یک نوار سرخ را تشکیل میدهند. ارتفاع این نوار تا زمانی افزایش پیدا میکند که به سمت الراس برسد. بر طبق محاسبت، زمان دقیق اذان مغرب زمانی است که خورشید حدود 4 درجه زیر خط افق قرار دارد. نیمه شب شرعی نیز دقایقی پیش یا پس از نیمه شب نجومی (ساعت 00:00) اتفاق میافتد.
اطلاع از اوقات شرعی
به محض باز کردن ابزار اوقات شرعی در مرکزش، میتوانید ساعات شرعی تاریخ جاری را ببینید. با کلیک روی گزینههای روز بعد یا روز قبل هم میتوانید ساعتهای شرعی فردا و سایر روزها را مشاهده کنید.
این ابزار به طور پیشفرض اطلاعات را برای تهران نشان میدهد. اما شما میتوانید شهر خود را انتخاب کنید و حالت پیشفرض ابزار را تغییر دهید. به این ترتیب، در مراجعات بعدی به این ابزار نیز ساعات شرعی همان شهر به شما نمایش داده خواهد شد